Spis treści
Rośliny segetalne to termin z ekologii czy botaniki określające gatunki, które są związane z siedliskami segetalnymi (polnymi). Są to tereny przystosowane przez człowieka do uprawy roślin np. Pola, ogrody czy sady. W praktyce jednak wszelkie rośliny, które są niepożądane w naszych uprawach określa się terminem chwastów.
Wyróżniamy kilka rodzajów chwastów, są to między innymi:
Sporek
Jest to rodzaj roślin jednorocznych z rodziny goździkowatych. Do tej rośliny należą 13 gatunków, które występują w Eurazji gdzie największy stopnień zróżnicowania występuje w basenie Morza Śródziemnego. W Polsce odnotowane są tylko dwa gatunki – sporek pięciopręcikowy oraz wiosenny. Jeden jest jednak zadomowiony i jest to antropofit – sporek polny.
Pokrój
Są to rośliny jednoroczne i rzadko byliny o łodydze podnoszącej się lub pokładającej się. Są pojedyncze lub rozgałęzione zwykle u nasady.
Liście
Wyglądają na okółkowate za sprawą wyrastających z węzłów krótki bocznych odgałęzień pędu podobnych do liści jednak są to liście naprzeciwległe. Są one równoległe lub nitkowate. Czasem nawet jednożyłkowe i sukulentowate.
Kwiaty
Są one zebrane w luźnych i szczytowych wierzchołkach. U nasady występują dobre, łuskowate przysadki. Kwiaty są 5-krotne i najczęściej obupłciowe. Płatki korony są białe, całobrzegie. Pręcików występuje 5 lub 10.
Owoce
Są to jajowate torebki, które otwierają się 5 klapami. Wewnątrz tych torebek mamy 5-25 ciemnych, kulastych nasionych, które są otoczone błoniastym skrzydełkiem.
Ostrożeń warzywny
Jest to gatunek rośliny należących do rodziny astrowatych. Występują pod kilkoma nazwami ludowymi (czarcie żebro, pietra ziele, carskie ziele). Występuje w Azji oraz w Europie (za wyjątkiem rejonu Morza Śródziemnego). W Polsce występuje on na całym niżu oraz na niższych położeniach górskich.
Łodyga
Jest ona wzniesiona, prosta oraz pusta w środku. Jest ona również gruba. Ma wysokość od 0,5m do nawet 1,8m i jest z rzadka owłosiona. Nie posiada żadnych kolców, jest pojedyncza oraz rozgałęzia się tylko górą.
Liście
Posiada on ulistnienie skrętoległe. Liście wyrastają równomiernie i dosyć rzadko na wysokości całej łodygi. Dolne liście są natomiast nieparzystopierzaste dzielne lub karbowane. Górę liście są mniejsze, pojedyncze oraz swoim uszkowatym kształtem obejmują łodygę. Wszystkie liście są rzadko owłosione.
Kwiaty
Są zebrane w średniej wielkości w walcowato-jajowate koszyki. Wyrastają na krótki szypułkach na szczycie łodygi. Otoczone są one liśćmi, które mają żółtozielony kolor. Wszystkie kwiaty są rurkowate, koloru żółtego.
Owoc
Są one szarożółte, podłużne i słabo kanciaste. Posiadają pierzasty, biały puch.
Korzenie
Są nieliczne, nitkowate. Wyrastają z grubego, walcowatego, poziomo rosnącego kłącza.
Farbownik
Jest to rodzaj rośliny należącej do rodziny ogórecznikowatych. Należy do niego 35 gatunków roślin. Występuję w Europie, zachodniej Azji, północnej Afryce. Swoje największe zróżnicowanie osiąga w basenie Morza Śródziemnego. Jeden gatunek rośnie w Afryce Południowej. W Polsce natomiast występują dwa gatunki – farbownik polny oraz lekarski. Farbownik lekarski był wcześniej stosowany jako roślina lecznicza oraz warzywo.
Pokrój
Są to rośliny jednoroczne, dwuletnie oraz byliny. Osiągają one nawet do 1,5m wysokości. Pędy podnoszą się lub są prosto wzniesione. Rośliny są szorstko owłosione z włoskami przylegającymi.
Liście
Są skrętoległe, pojedyncze. Najczęściej występują całobrzegie i lancetowate.
Kwiaty
Są 5-krotne skupione w szczytowe skrętki. Wydłużają się w czasie owocowania. Płatki korony są zrośnięte w krótką rurkę zamkniętą osklepkami. Płatki są barwy niebieskiej, fioletowej, białej lub żółtawej. Pręciki są równej długości, są jednak krótsze od rurki korony.
Owoce
Są to rozłupnie i rozpadają się na cztery zwykle czarne albo brązowe rozłupki. Są one pomarszczone.
Słowo | Określenie |
Oset | Pospolity chwast polny z kolcami |
Perz | Chwast polny |
Perz | Chwast polny trudny do wytępienia |
Perz | Uciążliwy chwast polny i ogrodowy |
Lebioda | Pospolity chwast polny i ogrodowy |
Bławatek | Niebieski chwast polny; chaber |
Mak | Kwiat polny |
Oset | Uciążliwy chwast z kolcami |
Oset | Chwast o kolczastych pędach |
Oset | Chwast z kolcami |
Perz | Mocno pleniący się chwast |
Owad | Np. Konik polny |
Perz | Chwast rozłogowy |
Mlecz | Chwast, błędna nazwa mniszka |
Konik | … polny, bez ogona |
Łopian | Chwast o dużych liściach |
Chaber | Chwast w zbożu |
Lebioda | Gatunek komosy, pospolity chwast |
Lebioda | Komosa biała, chwast |
Ostrożeń | … polny, mylony z ostem |
Krzywoszyj | … polny, farbownik |
Włóczydło | … polne, roślina jednoroczna |